Het is u waarschijnlijk niet ontgaan: de Nelson Mandelabrug over de A12 in Zoetermeer werd vrijdag 2 december gesloten in verband met instortingsgevaar. De belangrijke fiets- en voetgangersbrug blijkt scheuren te hebben, veroorzaakt door constructiefouten. Het college van Burgemeester & Wethouders bepalen op korte termijn of de brug wordt versterkt of afgebroken. De karakteristieke kapconstructie met blauw-gele panelen (een verwijzing naar het gemeentewapen van Zoetermeer) wordt in ieder geval zorgvuldig verwijderd en opgeslagen.
De Nelson Mandelabrug werd in 1992 geopend naar aanleiding van de Floriade, die dat jaar in Zoetermeer werd gehouden. De 180 meter lange brug is onderdeel van het stationsgebouw. Beide zijn ontworpen door de ingenieur Hans Bak (geb.1929), die ook het voorgaande station en brug uit 1966-1973 had ontworpen. Als architect bij het architectenbureau van de Nederlandse Spoorwegen ontwierp hij ongeveer 25 stations, waaronder het station van Breda (1974). Het kunstwerk op de brug, een golvende roestvrijstalen band die voetpad en fietspad scheidt, is een werk van de kunstenaar Arnold Hamelberg (1931-2010).
De brug kende sinds de bouw verscheidene problemen. In 2007 werd de brug gerenoveerd, waarbij onder andere veel glasplaten opnieuw gecoat moesten worden. Ook de onderhoudskosten zijn hoog; naar verluidt bedragen de schoonmaakkosten zo’n € 50.000,- per jaar. In 2015 werd zelfs overwogen om de brug te vervangen.
Behalve dat de brug zeker beeldbepalend genoemd kan worden, zijn de meningen over de brug verdeeld. In 2012 werd het stationsgebied uitgeroepen tot een van de lelijkste plekken van Nederland, samen met winkelcentrum Stokhorst in Enschede en de Brinkmann Passage in Haarlem. In 2016 verscheen de brug op een T-shirt van het kledingmerk Vans. In 2019 werd de brug door Architectuurpunt Zoetermeer verkozen tot ‘Gebouw van de maand’.
Overigens in de brug in Zoetermeer niet de enige Nelson Mandelabrug in Nederland. Ook Utrecht, Alkmaar, Arnhem, Purmerend, Woerden en Vlaardingen hebben er een.
Michiel Kruidenier
Nelson Mandelabrug en Poortgebouw, foto: Dick Valentijn
Nelson Mandelabrug in aanbouw, 1990. foto: RamonVasconcellos
