Rudolf Steinerschool, Alkmaar

Rens Bakker en Piet Boots / opdrachtgever: Stichting Eigen Woningbezit, 1976/77

Aan de enige doorgaande weg door bloemkoolwijk Huiswaard werd op een centrale locatie het buurtwinkelcentrum ontworpen, de Winkelwaard. De ambitie was om er een stedelijke plek van te maken met een verdubbeling van het maaiveld, een hoge dichtheid aan woningen en een mix van functies: geen monofunctioneel winkelcentrum. De beoogde stedelijkheid heeft geleden onder het feit dat sommige onderdelen niet zijn uitgevoerd, zoals drie woontorens die de locatie van het centrum zouden markeren, en het schrappen van een crèche, kantoren en een gymzaal. Toch is de centrumdichtheid duidelijk aanwezig en de oplettende beschouwer zal bovendien zien dat het project een bakstenen bebouwingsrug vormt door de wijk, die aan de overkant van de straat gecontinueerd wordt in een ander project.

De winkels op de begane grond zijn ondergebracht in een openbaar toegankelijke winkelpassage dwars door het complex. Op het dak van de winkels zijn aan twee zijden van een pleintje premiewoningen gerealiseerd in de vorm van kleine en grote terrasflats. Het verhoogde pleintje moest het doen met een schamele inrichting gedomineerd door bergingen, betontegels en een enkele plantenbak. De woningen zijn toegankelijk via een extern stelsel van hellingen en trappen. De verschillende, meanderende blokken waren bovendien met de buurten aan de overkant van de straat verbonden via verhoogde voetgangersbruggen. De meest spectaculaire brug had een hangconstructie met een 20 meter hoge pyloon en werd ontworpen door W. Buma, die als supervisor van de gebiedsontwikkeling optrad.

Speciaal voor dit en enkele andere bouwprojecten in de buurt werd een gezamenlijk ruwbouwsysteem in gietbouw ontwikkeld, om op de kosten te besparen. In de luwte achter het winkelcentrum liggen de patiobungalows, die ook tot het project behoren. Ook deze zijn uitgevoerd in lichte baksteen, met donker gebeitst hout en een ‘kantige en bonkige’ vormgeving, in de woorden van de architect. Het eiland van hoge dichtheid en stedelijke stapeling te midden van rijtjeswoningen bleek een zorgenkind met veel overlast en beheersproblemen. Enkele voetgangersbruggen zijn inmiddels gesloopt; de bewoners liepen toch liever gewoon over de straat.

Michelle Provoost
uit: Bouwen aan de Geluksmachine, International New Town Institute, 2025

Archiefbeelden: Bouwen aan de Geluksmachine

Delen:

Meer Gids items:

Zomertip: Afslag Rotonde

Er is onlangs nog een bijzondere gids verschenen. Afslag Rotonde is een kunstreisgids waarin je op een roadtrip langs honderden kunstprojecten in Nederland wordt meegenomen