Staatssecretaris Gunay Uslu heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) de opdracht gegeven om een aanwijzingsprogramma voor de periode 1965-1990, het zogenaamde Post 65 erfgoed, op te starten. Vanwege de grote ruimtelijke opgaven waar Nederland anno 2023 voor staat en de impact daarvan op het erfgoed, is door de staatssecretaris besloten dat een aanwijzingsprogramma Post 65 nu nodig is. Post 65 erfgoed kan zo een positieve en inspirerende rol spelen in die transitie waar we de komende jaren mee te maken krijgen. De aandacht voor dit erfgoed wordt bovendien dringend, omdat er steeds vaker sprake is van sloop van gebouwen uit deze periode.
Leren van erfgoed. Een belangrijke reden om nu met deze erfgoedperiode aan de slag te gaan, is de vraag op welke manier dit erfgoed kan bijdragen aan oplossingen voor grote actuele kwesties zoals de woningnood, de energie- en klimaatcrises en burgerparticipatie. Kijk naar de kenmerkende bloemkoolwijken en woonerven in deze periode. Voor het eerst kregen bewoners vergaande inbreng bij de ontwikkeling van hun woonwijken. Zij kregen hun gewenste veilige straten met ruimte voor groen en spelen. Parallellen met de huidige behoefte aan meer burgerparticipatie bij de inrichting van de leefomgeving zijn inspirerend en duidelijk.
Verwaarloosd of geliefd. Post 65 erfgoed is echter nog lang niet altijd geliefd bij de burger. Zichtbare materialen uit deze periode zoals beton, Trespa-platen en kunststof roepen doorgaans eerder afschuw op dan dat ze doen denken aan de noodzaak tot behoud. Het risico is dat potentieel erfgoed verdwijnt, waar de samenleving later spijt van krijgt. Veel gebouwen en wijken, maar ook parken naderen een leeftijd dat ze toe zijn aan renovatie, waarbij ook de energie- en milieutransitie ingepast moeten worden. Daarbij is het streven om niet alleen exceptionele objecten te beschermen, maar juist ook alledaagse Post 65 objecten en gebieden.
Samenwerking. Staatssecretaris Uslu geeft aan dat het programma Post 65 een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Om lokale overheden en belangenorganisaties daarmee te helpen heeft de RCE een Handreiking borging Post 65 opgesteld. Deze helpt bij het waarderen van Post 65 erfgoed.
Michiel Kruidenier
foto: M. Kruidenier, het voormalige kantoorgebouw van de NMB/ING te Amsterdam in Madurodam