Koepelwoningen, Zoetermeer

Architect Benno Stegeman ontwierp het complex van 116 woningen (99 koepelwoningen en 17 tentdakwoningen) in opdracht van Bouwbedrijf voor Bedrijven en Instellingen (BBI) uit Delft. De kubusvormige, witte kalkzandstenen huizen met oranje kunststof koepels, die als kasteeltorentjes verstrooid langs het Westerpark liggen, waren decennialang een blikvanger vanaf de snelweg. Het speelse beeldmerk was een welkome aanvulling op het galerijflat-imago van Zoetermeer, dat aan het begin van de jaren 1970 in diskrediet begon te raken. Inmiddels wordt het zicht op de oranje koepeldakjes vanaf de snelweg ontnomen door hoge bomen.

Net als dat geschiedde in het nabijgelegen Pleintjesplan, onderzocht ook Stegeman de plek voor de auto in de woonomgeving. De auto’s worden niet voor de woning geparkeerd, maar in vier collectieve, half-verdiepte parkeergarages die verspreid in de buurt liggen en elk 40 parkeerplaatsen bevatten. Alle woningen liggen aan vrijliggende voetpaden of aan doodlopende straatjes.

De koepelwoningen (overwegend premiekoopwoningen) zijn in korte rijen, verspringend ten opzichte van elkaar geschakeld. Ze hebben twee of drie bouwlagen en zijn opgebouwd uit rechthoekige en kubusvormige volumes met dakterras, waarbij de dubbelwandige oranje koepel op het trappenhuis boven het platte dak uitsteekt. De vrije sector woningen van drie verdiepingen met een hoge kap (tentdak) zijn vrijstaand gesitueerd. Stegeman maakte ook een groenplan waarmee met open tuinen (zonder schuttingen) een samenhangend parkachtig geheel zou ontstaan. Dit ‘basisgroenplan’ voorzag iedere koopwoning van drie bomen, circa twaalf solitaire planten en een gazon en maakte duidelijk welk groen bij het huis en welk groen bij het algemene gedeelte hoorde. Het werd aangelegd door de firma Graphorn. De architect wilde een ‘woonwereld’ scheppen met tal van verbindingen tussen binnen- en buitenwereld. Zo biedt het voetgangersmilieu allerlei doorkijkjes en is er ruimte voor ontmoetingen en voor spelende kinderen.

Tegenwoordig is de buurt een beschermd stadsgezicht.

In 1974 realiseerde BBI in de Krekenbuurt te Zwolle nogmaals koepelwoningen, maar geen gemeenschappelijke parkeeraccommodaties. In Seghwaert realiseerde Stegeman aan het eind van de jaren 1970 ook een kleinschalig woningbouwproject met kappen en lange lichtstraten aan de Slootdreef en Grondelsloot.